-
1 посвятить
пасвяціць; пасьвяціць; прысвяціць; прысьвяціць* * *совер.азнаёміць, пазнаёміць (каго-што з чым)— падзяліцца сваімі планамі, адкрыць свае планы, азнаёміць са сваімі планамі, паінфармаваць аб сваіх планах, расказаць аб сваіх планах— расказаць аб сваіх інтарэсах, увесці ў свае інтарэсы -
2 посвящать
-
3 простить
дараваць; падараваць; перабачыць; прабачыць* * *— даруйце (прабачце, выбачце) мне!а) вводн. сл.
даруй, даруйце (прабачай, прабачайце, выбачай, выбачайце)!бывай (бывайце)! -
4 по
* * *I предлогнаряду с этим иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности:б) (для обозначения направления действия, пути следования — часто без предлога)3) с дат. (в направлении, следуя направлению чего-либо) па (чаму и чым, т.е. в ед. чаще с дат., а во мн. с предл.)4) с дат. (в области чего-либо, в сфере какой-либо деятельности) па (чаму и чым, т.е. в ед. с дат., а во мн. с предл.)соревнования по футболу, по лыжам, по шахматам
— спаборніцтвы па футболу, па лыжах, па шахматах5) с дат. (согласно, следуя чему-либо, в соответствии, соразмерно) па (чаму и чым, т.е. в ед. с дат., а во мн. с предл.)узнать по голосу, по глазам
— пазнаць па голасе (па голасу), па вачахкроме того, иногда переводится также иными предлогами и конструкциями без предлогов, в частности:на думку, па думцы (каго)— на маю думку, на мой погляд— паведаміць па тэлеграфу (па тэлеграфе, тэлеграфам)7) с дат. (вследствие чего-либо) па (чаму и чым, т.е. в ед. с дат., а во мн. с предл.), з прычыны (чаго)9) с дат. (при указании близости, родства) па (каму-чаму и кім-чым, т.е. в ед. с дат., а во мн. с предл.)с дат. мн., а также в знач.: в такую-то пору, в такое-то время, возрастом в столько-то лет — чаще переводится предлогами у, ва (што) или конструкциями без предлогов— вясной, увесну— увосень, восенню12) с дат. (для обозначения действия, направленного на какой-либо объект) (по кому-чему) па (кім-чым)стрелять по окопу, по блиндажам
— страляць па акопе, па бліндажах13) с дат. (со словами «скучать», «тосковать», «тоска» и т.п. — в ед. переводится конструкциями с дат., а во мн. с предл.) па (кім-чым), аб (кім-чым)II предлог III предлогпасля, после (каго-чаго)2) с дат., вин. (при указании на количество) па (в белорусском языке только с вин., за исключением сочетаний с «один», «одна», которые употребляются с предл.)по пяти, по семи, по десяти
— па пяць, па сем, па дзесяцьпо двадцати, по сорока, по пятидесяти, по сто
— па дваццаць, па сорак, па пяцьдзесят, па стопо пятисот, по семисот, по девятисот
— па пяцьсот, па семсот, па дзевяцьсотпо двое, по трое
— па двое, па троепо полтора, по полторы
— па паўтара, па паўтары -
5 встретиться
налучыцца; спаткацца; сустрэцца; трапіцца* * *(с кем-чем, кому-чему) сустрэцца (з кім-чым, каму-чаму), разг. стрэцца (з кім-чым, каму-чаму), спаткацца (з кім-чым)напаткацца (каму-чаму, хто-што) -
6 покровительствовать
апекавацца; апекаваць* * * -
7 преследовать
пераследаваць; перасьледаваць; уціскаць* * *несовер.1) праследаваць, пераследаваць(гнать, подвергать гонениям) гнаць(притеснять) прыгнятаць, уціскаць— праследаваць (пераследаваць, гнаць) ворага па пятах— рэакцыя праследавала (пераследавала, прыгнятала, уціскала) перадавых дзеячаў навукі і культуры(докучать) дакучаць, надакучаць— думка аб маёй памылцы не дае мне спакою (мучыць мяне, гняце мяне)— мець на мэце, ставіць сабе мэтай -
8 глаз
* * *— вочы мае не бачылі б каго-чаго, вочы (мае) не глядзелі б на каго-штоделать большие глаза, смотреть большими глазами
— рабіць вялікія вочы, глядзець вялікімі вачамікуда глаза глядят (идти, брести)
— куды вочы глядзяць (ісці, брысці)на глазах чьих (у кого, кого)
— на вачах чыіх (у каго, каго)с глаз долой (уйти, убраться и т.п.)
— прэч з вачэй (пайсці)— з вока на вока, вока на вока, сам-насам— не зводзіць (не спускаць) вачэй з каго-небудзь, мець на воку каго-небудзьза глаза (достаточно, хватит)
— аж занадта— з якімі вачамі з'явіцца (паявіцца, паказацца) куды— змераць вачамі, акінуць вокамглядеть смерти (опасности, гибели и т.п.) в глаза
— глядзець смерці (небяспецы, гібелі и т.п.) у вочыза глаза (говорить, ругать, называть и т.п.)
— за вочы (гаварыць, лаяць, называць и т.п.)из глаз (скрыться, исчезнуть, пропасть и т.п.)
— з вачэй (схавацца, знікнуць, прапасці и т.п.)насколько хватает глаз, куда достаёт глаз
— як вокам скінуць (схапіць, ахапіць, акінуць, згледзець)не в бровь, а (прямо) в глаз
— не ў брыво, а ў вокане знать, куда глаза деть
— не ведаць, куды вочы дзець -
9 пример
* * *4) —а) (кому-чему) не тое што (хто-што), не так як (хто-што) (ставится в середине или в конце предложения и выделяется запятыми) -
10 подвергать
* * *несовер. падвяргацьоднако лучше переводить (и чаще так и переводится) глаг., соответствующими определённым сущ., а также оборотами с другими глаг. в знач. ставить в какое-либо положение, делать предметом какого-либо действияставіць (каго-што пад што, на што)выстаўляць (каго-што пад што, на што)рабіць (каму-чаму, у каго-чаго, з кім-чым, над кім-чым што)аддаваць, даваць (каго-што на што, пад што, а также с неопр.)браць (пад што, на што, у што)— бамбардзіраваць, падвяргаць бамбардзіроўцы— абмяркоўваць, ставіць на абмеркаванне— ставіць на агляд, аглядаць— ставіць пад небяспеку свае жыццё, рызыкаваць сваім жыццём— дзейнічаць (уздзейнічаць) святлом (на што), ставіць (выстаўляць, падстаўляць) пад дзеянне святла— рабіць допыт, дапытваць (каго)— рабіць вобыск у каго-небудзь, абшукваць каго— караць, накладаць кару— накладаць штраф, штрафаваць— браць на выпрабаванне, выпрабоўваць, ставіць на (пад) выпрабаванне— браць пад сумненне, сумнявацца (у чым)— браць на смех, насміхацца, смяяцца (з каго-чаго), кпіць (з каго-чаго) -
11 льстить
ільсціць; ільсьціць; ліслівіць; лісьлівіць; удыгаць* * *несовер.— яго цешыла (яму давала ўцеху, яму падабалася) увага моладзі -
12 положиться
пакласціся; пакласьціся; паспадзявацца* * *— я цалкам здаўся на яго (даверыў, даверыўся яму)— даверцеся мне, здайцеся на мяне -
13 подвергнуть
зрабіць; падвергнуць* * *совер. падвергнуцьоднако лучше переводить (и чаще так и переводится) глаг., соответствующими определённым сущ., а также оборотами с другими глаг., в частности, в знач. поставить в какое-либо положение, сделать предметом какого-либо действияпаставіць (каго-што пад што, на што)выставіць (каго-што пад што, на што)зрабіць (каму-чаму, каго-чаго, з кім-чым, над кім-чым што)аддаць, даць (каго-што на што, пад што, а также с неопр.)узяць (пад што, на што, у што)— абстраляць, падвергнуць абстрэлу— абмеркаваць, паставіць на абмеркаванне— пакараць, накласці кару -
14 поухаживать
падаглядаць; пазаляцацца* * *совер. разг. -
15 призреть
даць прыстанішча (каму, чаму)— даць прытулак (прыстанішча) сіраце, прытуліць сірату -
16 ухаживать
даглядаць; заляцацца; увіхацца; упадаць* * *несовер. -
17 полагаться
* * *несовер.— яму можна давяраць (давярацца), у ім можна быць упэўненым, на яго можна спадзявацца2) (употребляется в 3 лице в знач.: «причитается») належыць3) (употребляется в 3 лице в знач.: «приличествует»)(при употреблении с отрицанием в знач.: «нельзя») нельга, няможна(в знач.: «не разрешается, не дозволено») не дазваляецца, не дазволенавзять всё, что полагается
— узяць усё, што трэба (што належыць) -
18 щадить
літаваць; шанаваць; шкадаваць* * *несовер.— лёс яго мілаваў (літаваў), лёс над ім літаваўся2) (беречь) берагчы, ашчаджаць(относиться бережно, заботливо) шанаваць -
19 порадеть
* * *совер. уст. (кому, о ком-чём) парупіцца (аб кім-чым, пра каго-што), падбаць (аб кім-чым, пра каго-што), паклапаціцца (аб кім-чым, пра каго-што), паспрыяць (каму-чаму), пастарацца (для каго-чаго) -
20 предавать
* * *несовер.— аддаваць на смерць, караць смерцю— даводзіць да агульнага ведама, апублікоўваць— аддаваць забыццю, забываць— хаваць, аддаваць зямлі
- 1
- 2